سلطانیه در آژانس: قطعنامه جدید همکاری ایران و آژانس را به مخاطره می‌اندازد   

نماینده دائم ایران در آژانس با بیان این که قطعاً قطعنامه پیشنهادی شورای حکام  وضعیت را پیچیده می‌کند و همکاری ایران و آژانس را به مخاطره می‌اندازد افزود: توصیه می‌کنم که از مخاطره انداختن محیط سازنده که در هر دو مسیر، برای ایران و آژانس و برای ایران و گروه 1+5 برای یک حل و فصل دوستانه لازم است، پرهیز کنند. ما به فشار تن در نخواهیم داد.

·         به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، متن سخنرانی علی‌اکبر سلطانیه، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شرح زیر است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

آقای رییس،

همکاران محترم،

اجازه دهید سخنانم را با تبریک به شما برای به عهده گرفتن ریاست این نشست شروع کنم و اطمینان همکاری کامل هیات خود را به شما می‌دهم. هم‌چنین مایلم به نمایندگان جدید خوش‌آمد گفته و برای دوستان‌مان که ما را ترک کرده‌اند، بهترین آرزوها را داشته‌ باشم.

آقای رییس،

خود را موظف می‌دانم که قدردانی خود را از حمایت دائمی و اساسی جنبش غیرمتعهدها در دهه اخیر درباره دفاع از حق مسلم ایران برای استفاده صلح‌آمیز انرژی هسته‌یی ثبت کنم. تلاش این جنبش برای صلح و خلع سلاح ‍و برای ایجاد عدالت از طریق مساعدت با ارزشش به سازمان‌های بین‌المللی یک رکورد بی‌سابقه و یک فصل طلایی را در تاریخ جنبش غیرمتعهدها به ثبت رسانده‌ است. خرسندم که یک کتاب درباره این تاریخ طلایی جنبش نم شامل مجموعه بیانیه‌ها و اعلامیه‌های این جنبش از سال 2003 را به شما هدیه دهم.

آقای رییس،

در آغاز مایلم از سخنان رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران که بر گرفته از سخنرانی افتتاحیه ایشان در اجلاس سران و رییسان دولت‌های جنبش غیرمتعهدها در اجلاس شانزدهمین نشست سران این جنبش در 30 اوت 2012 در تهران است، نقل قول کنم:

«جمهورى اسلامى ایران استفاده از سلاح هسته‌یى و شیمیایى و نظائر آن را گناهى بزرگ و نابخشودنى می‌داند. ما شعار «خاورمیانه‌ى عارى از سلاح هسته‌یى» را مطرح کرده‌ایم و به آن پایبندیم. این به معنى چشم‌پوشى از حق بهره‌بردارى صلح‌آمیز از انرژى هسته‌یى و تولید سوخت هسته‌یى نیست. استفاده‌ى صلح‌آمیز از این انرژى، بر اساس قوانین بین‌المللى، حق همه‌ى کشورها است. همه باید بتوانند از این انرژى سالم در مصارف گوناگونِ حیاتى کشور و ملت‌شان استفاده کنند و در اِعمال این حق، وابسته به دیگران نباشند. چند کشور غربى که خود دارنده‌ى سلاح هسته‌یى و مرتکب این کار غیرقانونى‌اند، مایلند توان تولید سوخت هسته‌یى را نیز در انحصار خود نگه دارند. حرکتى مرموز در حال شکل‌گیرى است تا انحصار تولید و فروش سوخت هسته‌یى را در مراکزى با نام بین‌المللى ولى در واقع در پنجه‌ى چند کشور معدود غربى، تثبیت و دائمی کنند.»

آقای رییس،

نمایندگان محترم‌،

جامعه بین‌المللی محق است که از وضعیت واقعی درباره سیاست و فعالیت‌های هسته‌یی ایران مطلع باشد. اطلاعات تحریف‌شده و جهت‌دار برخی از سرویس‌های اطلاعاتی و رسانه‌یی غربی با انگیزه‌های سیاسی، سردرگمی و سوء تفاهم‌هایی را ایجاد کرده‌ است. اجازه بدهید بعضی عناصر را برای تنویر نمایندگان محترم و عموم مردم فهرست کنم:

1 ـ جمهوری اسلامی ایران هرگز در پی برنامه سلاح هسته‌یی نبوده و نیست. از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران، همان سیاست مبتنی بر آموزه‌های اسلامی کاملا تثبیت شده است. بلافاصله بعد از انقلاب، امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در یک سخنرانی عمومی بیان کرد، که اینجانب آن را نقل می‌کنم: «... اگر آن‌ها به ساخت سلاح‌های عظیم اتمی و غیره ادامه دهند، ممکن است باعث تخریب دنیا شود و آسیب بزرگی به ملت‌ها برسد. هر فرد‍، در هر جایی که هست،‌ نویسندگان،‍ روشنفکران، عالمان و دانشمندان در سراسر جهان باید مردم را از این خطر آگاه کنند تا توده‌های مردم خود در برابر این دو قدرت بایستند و مانع از گسترش این سلاح‌ها شوند...»

بخش مربوطه سخنان رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران در شانزدهمین اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها در تهران در ماه اگوست به شرح ذیل است:

«من تأکید می‌کنم که جمهورى اسلامى هرگز در پى تسلیحات هسته‌یى نیست و نیز هرگز از حق ملّت خود در استفاده‌ى صلح‌آمیز از انرژى هسته‌یى چشم‌پوشى نخواهد کرد. شعار ما «انرژى هسته‌یى براى همه و سلاح هسته‌یى براى هیچ کس» است. ما بر این هر دو سخن پاى خواهیم فشرد و می‌دانیم که شکستن انحصار چند کشور غربى در تولید انرژى هسته‌یى در چارچوب معاهده‌ى منع اشاعه به سود همه‌ى کشورهاى مستقل و از جمله کشورهاى عضو جنبش غیرمتعهدهاست.»

2 ـ بر اساس سیاست فوق‌الذکر،‌ اگرچه ان.پی.تی قبل از انقلاب تصویب شده بود، اما ما به تعهد به آن ادامه دادیم.

3 ـ انبوهی از ادعاها با انگیزه سیاسی که اتهام پایبند نبودن به تعهدات ان.پی.تی را در بردارد، واقعیت‌ها را از سال 2003 پوشانده است. این واقعیت است که ایران تا سال 2003 کد اصلاح شده 1/ 3 را که از سوی شورای حکام توصیه شده بود، امضا نکرده بود. بنابراین ایران هیچ تعهدی برای ارائه گزارش درباره تاسیسات غنی‌سازی نطنز و رآکتور تحقیقاتی آب سنگین (IR40) قبل از ضرب‌الاجل 180 روز پیش از تزریق مواد هسته‌یی‌ نداشته‌ است.

4 ـ چون ایران پروتکل الحاقی را تا 2003 امضا نکرده بود، هیچ تعهدی برای ارائه گزارش درباره تولید آب سنگین در اراک و دادن اطلاعات درباره معادن اورانیوم نداشت. با این حال ایران داوطلبانه این کار را انجام داد و آن را برای دو سال و نیم اجرا کرد اما بعد از مداخله غیرقانونی شورای امنیت سازمان ملل، دولت بر اساس دستور مجلس، اجرای پروتکل الحاقی و کد اصلاح شده 1/ 3 را تعلیق کرد.

5 ـ اگرچه بیش از هفت هزار نفر روز بازرسی شامل بیش از یکصد نفر روز بازرسی سرزده از سال 2003 بدون هیچ گونه مانعی انجام شده‌ و این که هیچ انحرافی به سمت اهداف نظامی یافت نشده‌ است، ولی هنوز پرونده باز است؛ چرا؟ آیا یک دستور کار پنهانی وجود دارد؟ مسلما بله.

معدود کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا در تلاشند تا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به یک نگهبان صرف سازمان ملل برای تحمیل بازرسی‌هایی با حداکثر مداخله‌جویی تبدیل کنند و به حوزه امنیت ملی کشورهای در حال توسعه به بهانه مساله هسته‌یی ایران وارد شوند.

باید به این واقعیت‌های تلخ توجه داشت که این کشورهای غربی، کشورهای دارای سلاح هسته‌یی هستند که خود از بازرسی‌های ان.پی.تی معاف هستند و بنابراین تقویت پادمان آژانس تاثیری بر آن‌ها ندارد. حتی ناامیدکننده‌تر، ساختار موجود شورای حکام است؛ جایی که کشورهای غربی اکثریت کرسی را در شورا دارند. بنابراین تصمیماتی که هیچ تاثیر منفی روی خود آن‌ها ندارد ولی تعهدات اضافی با عواقب امنیتی جدی روی کشورهای در حال توسعه دارد را با شیوه اکثریت ساده و حتی به قیمت تقسیم کردن شورای حکام، تصویب می‌کنند.

6 ـ در نتیجه مقاومت جمهوری اسلامی ایران همراه با حمایت ضروری اعضای خانواده جنبش غیرمتعهدها که مبتنی بر اصول این جنبش است تلاش‌های متعدد جهت نهادینه ساختن هنجارهای غیرقانونی و ایجاد بدعت برای کشورهای درحال توسعه خنثی شده است. برای مثال، تلاش دولت بوش برای تاسیس یک کمیته ویژه در خصوص پادمان در آژانس بین المللی انرژی اتمی به منظور کنترل آژانس از واشنگتن یا نیویورک که در نهایت پس از دو سال با شکست مواجه شد را به همه یادآوری می‌کنم.

7 ـ نیت پشت اجرای توطئه‌های ذکر شده در بالا با هدف تغییر کامل وظیفه پادمانی آژانس از اجرای پادمان با محوریت مواد هسته‌یی به پادمانی برمبنای اطلاعات جاسوسی است.

آقای رییس،

بررسی انتقادی گزارش اخیر مدیرکل تحت عنوان سند اطلاع رسانی (INFCIRC) منتشر خواهد شد. اجازه دهید که تنها به چند نکته اساسی اشاره کنم:

الف ـ مدیرکل گزارش می‌کند که آژانس قادر به راستی‌آزمایی نبود انحراف هسته‌یی اعلام شده از سوی ایران است. آژانس باید گزارش کند که هیچ‌گونه انحراف مواد هسته‌یی برای اهداف نظامی را نیافته‌ است و بنابراین همه مواد هسته‌یی اعلام شده صلح‌آمیز هستند؛ همان طور که در گزارش سالانه 2011 (SIR2011) منعکس شده است.

ب ـ گزارش‌دهی در خصوص اطلاعات ریز محرمانه فنی که توسط بازرسان دریافت می‌شود، همان‌طور که ما در گزارش مدیرکل توجه می‌کنیم، امنیت ملی و اجرای فنی را به دلیل تهدیدها و خرابکاری‌های نظامی و سایبری به مخاطره می‌اندازد. این شیوه باید متوقف شود.

ج ـ به شدت توصیه می‌شود که کشورهای عضو، دبیرخانه را به مباحث سیاسی هم‌چون تعلیق غنی‌سازی، اجرای پروتکل الحاقی و کد اصلاح شده 1/ 3 دخالت ندهند. به دبیرخانه توصیه می‌شود که تنها گزارش کند که آیا تعلیق اجرا می‌شود یا نه، آیا پروتکل الحاقی و کد اصلاح شده 1/ 3 اجرا می‌شوند یا نه، آیا مواد هسته‌یی اعلام شده برای اهداف نظامی منحرف شده‌اند یا نه، نه یک کلمه بیش‌تر و نه یک کلمه کم‌تر. بر اساس موافقت‌نامه پادمان، دپارتمان مربوطه فقط آن چه کشور عضو اظهار می‌کند را راستی آزمایی می‌کند.

د ـ ایران در مناسبت‌های مختلف در 10سال اخیر بعد از انجام کار فنی فشرده با آژانس ثابت کرده‌ است که کلیه ادعاها جعلی و ساختگی بودند. برخی از آن‌ها به اعتبار آژانس آسیب رسانده‌اند. کافی است تنها دو نمونه یادآوری شود:

1 ـ ادعاها درباره وجود معدن اورانیوم و یک کارخانه غنی‌سازی در محلی در جنوب ایران که بعد از بازرسی‌های شدید ثابت شد که توالت‌های کارگرانی است که سنگ‌ها را به لنگرگاه حمل می‌کنند.

2 ـ همین‌طور ادعای در سال 2003 ثابت شد که اصطبل‌های احشام در حومه تهران است و آن‌طور که سازمان سیا ادعا کرده بود یک کارخانه غنی‌سازی اورانیوم نیست.

آقای رییس،

با وجود همه تجربیات گذشته که به یک فرآیند به ظاهر بی‌پایان منجر می‌شود، ما تصمیم گرفتیم که یک بار دیگر به منظور آن که اثبات کنیم که همه ادعاها درباره ابعاد نظامی احتمالی آن طور که توسط مدیرکل در ضمیمه گزارش نوامبر 2011 گزارش شد، بی پایه هستند، با آژانس کار کنیم. ما همان‌طور که مدیرکل تایید کرد، گفت‌وگوهای فشرده‌ای داشتیم. چرا هنوز نهایی نشده‌ است؟

1 ـ لازم است ثبت کنم که بعد از ماه‌ها مقاومت، عاقبت تیم آژانس برای کار روی متنی به منظور تحویل اسناد مربوطه توسط آژانس موافقت کرد اما در آخرین لحظه گفت‌وگوها در آگوست 2012 تیم آژانس متن موافقت شده را در براکت قرار داد و به این ترتیب مجددا بن‌بست ایجاد شد بنابراین ایران را نباید برای موفق نبودن گفت‌وگوها سرزنش کرد.

2 ـ یادآوری می‌شود که آژانس دو بار در سال‌های 2004 و 2005 از پارچین بازدید کرد و معاون پیشین مدیرکل اظهار کرد که پارچین بخشی از تاریخ است. هم‌چنین اطلاع می‌دهم که طی گفت‌وگوهای فوریه 2012 در تهران ما پیشنهاد کردیم به منظور انجام ماموریت با انعقاد مدالیته تا مارس 2012 و اجرای آن از جمله با شامل کردن بازدید از پارچین، گفت‌وگوها را تشدید کنیم. مع‌هذا پس از گفت‌وگوها و ترتیبات آرام در تهران، با بیانیه مطبوعاتی آژانس حتی قبل از آن که تیم به وین بازگردد، موضوع سیاسی شد و فضا به مخاطره افتاد. اگر این‌گونه نشده بود، هفته بعد از آن، تیم آژانس می‌توانست از پارچین بازدید کند. هشدار می‌دهم که در پرداختن به موضوعاتی که به امنیت ملی مربوط می‌شود، باید دقت داشت و نباید سیاسی‌کاری کرد.

3 ـ تیم آژانس با یک انتظار مشروع، که هم‌چنین توسط مدیرکل پیشین و جنبش غیرمتعهدها در چندین بیانیه تایید شد یعنی تحویل مدارک به ایران، حداقل آن‌هایی که به ادعاها درباره فعالیت‌های انجام شده توسط ایران مربوط است، موافقت نکرده است.

4 ـ تیم آژانس به طور کامل نگرانی‌های ما را درباره امنیت ملی در متن پیشنهادی با توجه به این واقعیت تلخ که اسامی دانشمندان ما در فهرست تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و اتحادیه اروپا هستند و ترور عزیزان ما و هم‌چنین تهدید مستمر به حمله توسط رژیم متجاوز صهیونیستی اسراییل، لحاظ نکرده است. ما نمی‌توانیم یک چک سفید بدهیم و به راحتی راه را برای حملات هموار کنیم.

5 ـ آخرین ولی نه کم‌اهمیت‌ترین: تحریک مستمر و تقابل در شورای حکام توسط تعدادی کشور غربی با استفاده ابزاری از آژانس است. همه ما شاهد چنین رویکرد و رفتار خصمانه‌ای در این نشست هستیم که با وجود همکاری فشرده ایران با آژانس، قطعنامه ارایه می‌شود.

نتیجه گیری:

الف ـ پرونده هسته‌یی ایران به دلیل ادعاهای تعداد اندکی از کشورهای غربی و نه به دلیل بازرسی‌های عادی که مطابق با کلیه گزارش‌های مدیرکل پیشین و کنونی بدون هیچ مانعی انجام می‌شوند و گزارش‌ها به طور مکرر حاکی از آن است که آژانس قادر به ادامه راستی‌آزمایی خود است و هیچ مدرکی دال بر انحراف مواد هسته‌یی به اهداف نظامی یافت نشده است، هنوز مفتوح است.

ب ـ تحریم ها، حملات سایبری، اقدامات تروریستی علیه دانشمندان هسته‌یی، تهدید به حمله علیه تاسیسات هسته‌یی؛ همگی عزم ملت بزرگ ایران را برای صیانت از حق مسلم برای استفاده‌های صلح آمیز از انرژی هسته‌یی از جمله غنی‌سازی جزم می‌کند.

گزارش‌های مدیرکل درباره بازرسی‌های مستمر ثابت می کند که قطعنامه‌ها و تحریم‌های مرتبط که به ظاهر توقف غنی‌سازی و ماشین‌های سانتریفیوژ را هدف قرار می‌دهند، هیچ تاثیری نداشته است. برعکس، تشدید غنی‌سازی و تنفر مردم نسبت به آن‌هایی که تحریم‌ها را تحمیل کرده‌اند را می توان مشاهده کرد.

دولت‌های کشورهای غربی که تحریم‌ها را تحمیل کرده‌اند باید به مردم خود و جامعه بین‌المللی حقیقت را بگویند.

واقعیت این است که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی تحریم‌ها را علیه مردم ایران و نه علیه غنی‌سازی ایران وضع کرده‌اند. چون همه قطعات ماشین‌های سانتریفیوژ در داخل ساخته می‌شود و از خارج وارد نمی‌شوند.

ج ـ ما بدون آن که درباره امنیت ملی خودمان مصالحه کنیم،آماده‌ایم که با آژانس همکاری کنیم و کار را برای نهایی‌سازی سریع تسهیل کنیم مشروط بر این که متقاعد شویم که تلاش‌ها با هدف بستن پرونده ایران است و دنبال یک فرآیند بی‌پایان نیست.

د ـ جمهوری اسلامی ایران کاملا به تعهدات خود مطابق با ان.پی.تی متعهد است. ایران هرگز بر سر حق مسلم خود برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌یی شامل غنی‌سازی برای اهداف صلح‌آمیز تحت پادمان جامع آژانس سازش نمی‌کند.

هـ ـ ما مصمم هستیم با حسن نیت و عزم سیاسی مذاکرات را با گروه 1+5 ادامه دهیم. به همه یادآور می شوم که در اجلاس دوم استانبول، ایران با قبول این که موضوع هسته‌یی ایران در میان موضوعات دستور کار باشد، مصالحه بزرگی را انجام داد.

درآن اجلاس روی سه عنصر اصلی توافق شد.

1 ـ ان.پی. تی یک اساس است

2 ـ حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌یی به رسمیت شناخته می شود.

3 ـ فرآیند، مبتنی بر رویکرد متقابل و گام به گام است.

بنابراین هردو طرف درباره همه موضوعات با ماهیت جهانی و منطقه‌یی و هم‌چنین موضوع هسته‌یی ایران خود را متعهد کردند که گام‌های متقابل بردارند. نیاز به گفتن نیست که گام‌ها باید هم وزن باشند.

و ـ با توجه به آن چه که در بالا بیان شد اینجانب به همه طرف‌های ذی‌ربط اکیدا توصیه می‌کنیم که از مخاطره انداختن محیط سازنده که در هر دو مسیر، برای ایران و آژانس و برای ایران و گروه 1+5 برای یک حل و فصل دوستانه لازم است، پرهیز کنند. قطعاً قطعنامه پیشنهادی وضعیت را پیچیده می‌کند و همکاری ایران و آژانس را به مخاطره می‌اندازد. این یک خطای محاسباتی دیگر خواهد بود که حاکی از فقدان درک صحیح از فرهنگ و تمدن عمیق ماست. ما به فشار تن در نخواهیم داد. بی‌تردید گفت‌وگو و مذاکرات بدون پیش شرط، همراه با احترام متقابل و مبتنی بر رهایی سریع از شورای امنیت تنها راه حل است.

متشکرم.»