آشکارگی نفاق در روز جهانی قدس
وحید یامین‌پور
روز جهانی قدس امسال در میان بیم ها و امید ها برگزار شد. بعد از سوء استفاده از نماز جمعه‌ی 26 تیرماه، زمینه ای برای سنجش ادامه‌ی حیات جریان نفاق جدید فراهم نشده بود. به همین دلیل و با توجه به تصمیم نظام بر عدم مقابله‌ی سخت با جریان یادشده در روز جهانی قدس، بسیاری از تحلیلگران منتظر مشاهده‌ی کنش سیاسی حامیان موسوی و کروبی در این روز بودند. با تکیه بر مشاهدات و شنیده ها نکات زیر در این روز به نظر می‌رسد:
1.تبدیل شده جنبش سبز به گروه سبز
شاید مهمترین نگرانی در روزهای پس از انتخابات، شکل گیری و انسجام اجتماعی بخشی از بدنه‌ی اجتماعی در رویارویی با نظام بود. آن چیزی که به عنوان جنبش سبز خوانده می شد، مجموعه ای از حضور نسبتاً چشمگیر مردم از همه‌ی اقشار و طبقات اجتماعی با نمادها، شعارها و مطالبات مشابه بود. ولی آنچه در روز قدس دیده شد، صرفاً یک گروه سیاسی محدود و قبلاً شناخته شده بودند. حتی تصاویر و تعابیر شبکه ها و خبرگزاری های خارجی نظیر بی‌بی‌سی فارسی حضوری بیش از چند ده هزار نفر(حدود 30 تا 35 هزار نفر) را در مسیرها و خصوصاً در حوالی پل کریمخان نشان نمی دهد. مشاهدات همچنین نشان می دهد که اکثریت قریب به اتفاق اینان از یک قشر خاص از طبقه‌ی متوسط و بالای جامعه با ویژگی های جامعه شناختی مشخص و یکسانی هستند.
نکته قابل توجه دیگر اینکه تقریباً همه‌ی اینان به شکل سازماندهی شده ای از نمادها استفاده می کردند که نشانگر تشکیل یک شبکه‌ی برنامه ریزی شده‌ی معین است. تمام اینها نشان دهنده‌ی این واقعیت است که آنچه جنبش سبز خوانده می‌شد با گذشت فقط 3 ماه و با فروکش کردن هیجانات سیاسی، روشن شدن مواضع واگرایانه و امریکایی رهبران آن و افشاشدن جریانات پشت پرده به یک گروه سیاسی محدود و از پیش شناخته شده، بدل شده اند. کنترل و برنامه ریزی برای یک گروه سیاسی محدود که از بدنه‌ی اجتماعی بی بهره است، مسأله ای ساده و روتین برای یک نظام مقتدر اسلامی خواهد بود.
2.آشکارگی ماهیت جریان نفاق جدید
در شعارهای اغتشاشگران در روز قدس نیز تأملاتی وجود دارد. نخست اینکه برای اولین بار این شعارها به صورتی همه‌گیر مورد استفاده واقع شد. به عبارت دیگر، برخلاف تجمعات قبل که تشتت و تفاوت شعارها ناشی از یک تکثر در جریان نفاق بود ولی این بار، شعارها نشانگر یک‌دستی و شفافیت در جهت گیری های سیاسی و فرهنگی بود. تا چندی پیش استفاده از یک وصف و تعریف خاص برای اغتشاشگران دشوار به نظر می رسید ولی اکنون با کوچک‌تر شدن و لاغر شدن این جریان می‌توان تعریف و ویژگی های قابل اشاره ای را برای آن به‌کار برد.
دوم آنکه شعارهای روز قدس به کشف ماهیت حقیقی اغتشاشگران برای کسانی که هنوز نسبت به انحراف آشکار در رأی و نظر رهبران آن مردّدند، کمک خواهد کرد. شعارهایی چون «منتظری زنده باد، صانعی پاینده باد» و «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران» و شعارهایی از این دست فاصله‌ی جدی جریان نفاق را از جریان مدافع انقلاب آشکار می کند. در واقع، بیش از این امکان پنهان کاری ماهیت حقیقی این جریان در پرده ای از نمادهای انقلابی نخواهد بود.
3.نفاق جدید به سمت رادیکالیزه شدن
شنیده ها حاکی است که رهبران سیاسی جریان نفاق از عدم استقبال از شعارهای رادیکال و ضد اسلامی سبزها و عدم ادامه‌ی حیات جنبش نگران بوده، به‌دنبال برنامه ریزی برای بازتولید یک جریان اجتماعی هستند.
روند محدود شدن و آشکارگی جریان نفاق، این جریان را بی شک به سمت رادیکالیزه شده بیش از پیش سوق خواهد داد. طبعاً یأس از دامنه دار شدن اعتراض و اغتشاش و انزوا و ایزوله شدن این جریان، آنان را به سمت عصبانیت سیاسی و اتخاذ رفتارهای رادیکال‌تر خواهد کشاند.
تاریخ صدر انقلاب به‌خوبی ادامه و سرنوشت این جریان را نشان می دهد. منافقین اول انقلاب پس از ناامیدی از اقبال مردم به خود و انزوای شدید اجتماعی، موجی از ناامنی و ترور را برای انتقام گیری از انقلاب اسلامی به‌وجود آوردند. بنابراین پیش بینی می شود که جریان نفاق جدید نیز چنین رویه ای را به‌ویژه با سوءاستفاده از هیجانات دانشجویی در پیش گیرد.
سابقه‌ی سیاسی این جریان نشان می دهد که از به‌وجود آوردن بحران های اجتماعی برای نیل به اهداف سیاسی هیچ ابایی ندارند. فراموش نکنیم چندی پیش مقام معظم رهبری صراحتاً از چراغ «سبز» برخی از مسئولان دولتی دولت اصلاحات در پیش آمد 18 تیر 78 سخن گفتند.
